Makroskopi: 1x0,8x0,4 cm ölçülerinde, bej renkte, elastik kıvamda, düzgün yüzeyli lezyonun kesitinde bazı alanlarda 1 mm çapta ufak kistik yapılar izlendi.
Mikroskopi: Orta derecede hücresel lezyonda, çoğunlukla birbirine paralel iğsi hücrelerden oluşan düzensiz demetler dikkati çekti. Lezyonun ortasında bir bölümünün epiteli kısmen düzleşmiş, kistik yapıda, çoğunlukla kübik-kolumnar hücrelerle döşeli glandlar görüldü (Resim 1). Glandları döşeyen epitelde apikal yüzde sitoplazmik tomurcuklar, ayrıca lümende soluk şekilsiz sekret varlığı izlendi. Zeminde miksoid stromada lenfositler, eozinofiller, plazma hücreleri, mast hücreleri ve arada düzensiz kollajen lifleri mevcuttu.
Resim 1: Stroma içinde glandlar (HE X40)
Histokimyasal profil: PAS, dPAS ile glandüler epitelde nötral müsin varlığı, müsikarmen ile glandüler epitelde ve lüminal sekrette diastaza dirençli müsin pozitifliği, toluidine mavisi ile stromada orta sıklıkta, dağınık mast hücresi varlığı saptandı.
İmmünhistokimyasal profil: S-100 proteini ile Schwannian hücrelerde yaygın (Resim 2), keratin ile glandüler epitelde ve lüminal sekrette immünreaktivite izlendi (Resim 3). Tüm bu bulguların ışığında olgu glandüler nörofibrom ile uyumlu bulundu.
Ayırıcı tanıya genital bölgenin meme glandı benzeri adenomu (GMGBA), benign glandüler Schwannom ve glandüler MPST alınır. Stromal hücrelerin S-100 proteini ile pozitif boyanması ile GMGBA tanısından uzaklaşılır. Benign glandüler Schwannomdan zeminde mast hücre varlığı, Antoni A ve Antoni B alanları içermemesi ve Verocay cisimcikleri ile kapsül bulunmamasıyla ayrılır. MPST’de glandüler yapılar daha sık olduğu için akılda tutulmalıdır. MPST’de glandlar malign özellikte olabilir, stromal hücreler atipik ve hiperkromatik olmaları nedeniyle kolaylıkla ayırt edilebilir[6,12].
Epitelyal glandüler komponentin histogenezi ile ilgili bilgiler teoriden öteye geçememiştir. Glandların heterotopik ependimal elemanları yansıttığı düşünülmektedir. Ancak sonraki elektron mikroskopi çalışmaları silya ve blefaroblast varlığını desteklememiştir. Bazı olgularda pozitif olmakla birlikte bir bölüm olguda fosfotungstik asit hematoksilen ve anti glial fibriler asit protein (GFAP) ile negatif sonuç alınmıştır[2].
Fletcher ve arkadaşlarının çalışmasında ile arada kalarak düzensizleşmiş ya da tümörün indüktif etkisiyle farklılaşmış deri eki glandları oldukları olasılığı tam dışlanamamıştır[13].
Uri ve arkadaşlarının çalışmasında heterolog glandüler farklılaşma açıklaması, embriyonik indüksiyonu işin içine katar. Nöral krestin morfogenetik etkisi altında mezenkimin epitele farklılaştığı belirtilmektedir[14]. Diğer bir yaklaşım da neoplastik Schwann hücresinin metaplastik potansiyelinin glandüler yapıları oluşturduğudur. Bazı glandüler Schwannom olgularının gerçek glandın yanında yalancı glandüler yapılar içermesi bu düşünceyi destekleyen bulgu olarak görülebilir[2]. En son ve en çok kabul gören hipotez ise glandüler Schwannom’un plüripotent nöral krest hücrelerinden üremesidir. Nöral krest hücreleri melanosit, kraniyal kas, periferik sinir yapılarına ve sinir sistemi destek elemanlarına (glial ve Schwann hücresi) farklılaşabilir. Miyoepitelyal hücre varlığı glandların arada sıkışmış normal deri eki yapıları olduklarını göstermez. Plüripotent hücreden köken alan heterolog elemanlı Schwannom adenomiyoepitelyomatöz farklılaşma gösterebilir[2].
Nörofibromların da gland içerebileceğinin bilinmemesi tanı güçlüğüne neden olmaktadır. Farklı bir komponent içeren lezyonla karşılaşınca zemindeki esas komponente yönelik konvansiyonel ve immünhistokimyasal boyamalar yapılması tanıyı kolaylaştırır. Ayırıcı tanı yaklaşımı yapılırken bu tür heterolog eleman içeren lezyonlarda tanı yelpazesi geniş tutularak yardımcı yöntemlerle diğer olasılıklar dışlanmalıdır.
1) Woodruff JM, Christensen WN. Glandular peripheral nerve sheath tumors. Cancer 1993;72: 3618-28.
2) Yoshida SO, Toot BV. Benign glandular Schwannoma. Am J Clin Pathol 1993;100: 167-170.
3) Garre C. Uber sekundaer maligne Neurrome. Beitr Z Klin Chir Z 1892;9: 465-95. (abstract)
4) Ducatman BS, Scheithauer BW. Malignant peripheral nerve sheath tumors with divergent differentiation. Cancer 1984;54: 1049-1057 (Abstract).
5) Bigorgne C, Thomine E, Hemet J, Lauret P. Benign glandular Schwannoma and Recklinghausen disease. Report of a case. Ann Pathol 1992;12: 114-20.
6) Enzinger FM, Weiss SW. Soft Tissue Tumors. 4rd ed. St Louis, Mo: Mosby-Year Book; 2001: 829-42.
7) Brooks JJ, Draffen RM. Benign glandular Schwannoma. Arch Pathol Lab Med 1992;116: 192-95.
8) Laskin WB, Weiss SW, Bratthauer GL. Epithelioid variant of malignant peripheral nerve sheath tumor (malignant epithelioid Schwannoma). Am J Surg Pathol 1991;15: 1136-1145.
9) Nagasaka T, Lai R, Sone M, Nakashima T, Nakashima N. Glandular malignant peripheral nerve sheath tumor: an unusual case showing histologically malignant glands. Arch Pathol Lab Med 2000;124: 1364-1368.
10) Kim YC, Park HJ, Cınn YW, Vandersteen DP. Benign glandular Schwannoma. British Journal of Dermatology 2001;145: 834-837.
11) Nı K, Dehner L. P. Schwannoma with metastatic carcinoma of the breast: an unconventional form of glandular peripheral sheath tumor. Hum Pathol 1995;26: 457-459.
12) Kusumi T, Tanaka M, Kurita T, Murata A, Kato M, Kato S, Kudo H. Nonneoplastic glandular structures in a benign peripheral nerve sheath tumor. Pathol Int. 2001; 51: 633-637.